Түрк қағандар тізімі (V-VIII ғасырлар)
Жалпы мәлімет
ТҮРК ҚАҒАНДАР ТІЗІМІ
№ |
Қаған аты
|
Билік мерзімі |
Көне түрк бітік тілінде |
Атағы
|
Басқа деректерде |
Ғұрыптық кешені мен бәдізі |
1. |
|
|
|
|
A-pang-bu> Апанбу |
|
2. |
|
|
|
|
T’u-kűe No-tu-lu schad > Тукю Надолу шад |
|
3. |
|
|
|
A-hien schad |
A-schina > Ашина |
|
4. |
|
|
|
Ұлық йабғұ |
Tubu > Тұбұ |
|
5. |
Bumun qaγan > Бұмұн қаған
|
542-552 (10 жыл) |
NGQ:NmUB |
Ел қаған |
T’u-men>Тумень ili - ilig qaγan > Или кехань , Иль хан
|
|
6. |
Qara qaγan >Қара қаған
|
552-553 (1 жыл) |
NGQ: aRQ |
Қара (Ай ышық) қаған
|
Кело//И кехань //Исицзи кехань //А-и кехань Исицзи қаған Ko-lo//A-і I-si-ki
|
|
7. |
Estemi qaγan >Естемі қаған
|
552-557 (5 жыл) |
NGQ imts |
//Мохеду шеху //Шисин було- кэхань
|
Che-tie-mi // Че-тиеми //Шидяньми //Шедими Stembis, Silzibul, Sizaboul |
|
8. |
Muqan qaγan > Мұқан қаған |
552-572 (20 жыл) |
NGQ NQUm |
Түрік Күлік Ел қаған, Тәңірден жаралған Мұқан қаған |
mwx'n x'γ'n – Мухан хаган Мугань кехань// Цицзинь (еркін?)//Яньду//Цидоу//Цишу |
|
9. |
Tatbar qaγan > Татбар қаған |
573-582 (11 жыл) |
NGQ RBTT |
mγ' t'tp'r х'γ'n – Мага Татпар хаган |
Та-по //Тобо кехань //Шету //Ерфу кехань
|
Моңғолия, Архангай аймағы, Бугат |
10. |
Aŋіrа qaγan > Аңыра қаған |
582-583 ( 1 жыл) |
|
Аньло-кехань |
|
|
11. |
Sabra qaγan > Сабра қаған
|
583-587 (5 жыл) |
NGQ:aRBS
|
Тәңірітек болмыш ұлық түрік күлік білге ел күлік шад баға Ышбара қаған |
Сабра //Ышбара // Шету ? // Или цзюйлу ше мохе шиболо // Шаболюе кехань // Apo kehan
|
|
12. |
Yabγu qaγan > Чулохоу қаған
|
587-588 (1 жыл) |
NGQ:UGBJ |
|
//Еху //Мохэ кехань Мохэ // Йабғұ қаған Йабғұ Чулохоу
|
|
13. |
Turun qaγan > Тұрұн қаған
|
588-599 (11 жыл) |
|
(Ел қаш тоңа тұрұм қаған ?)
|
Юнюйлюй // Сецзи шидона дулань кехань // Дулань кехань |
|
14. |
Niri qaγan > Нири қаған |
587-599 (12 жыл) |
|
nry х'γ'n – Нири хаган
|
Nili kehan Нили кехань |
ҚХР, ШҰАР, Моңғол хүрээ |
15. |
Čora qaγan > Чора қаған
|
599-611 (12 жыл) |
|
Дамань ?
|
Ницзюе чуло қаған Хэсана кэхань
|
|
16. |
Seku qaγan > Шекуй //Йакуй қаған |
611-618 (8 жыл) |
|
|
Шэкуй кехань Егуй |
|
17. |
Tun yabγu qaγan > Тұн йабғұ қаған |
618-630 (12 жыл) |
NGQ:UGBJ NUT |
Twn cpγw γ’γ’n pny |
Тун еху кехань Тун шеху кэхань Цюйли сыпи (Күл ел ) қаған |
|
18. |
Mokedu qaγan > Мохэдо қаған
|
630-631 (1 жыл) |
|
Бағачұр ? Цюйлисыпи кэхань |
Мохэдо // Сыпи кехань |
|
19. |
|
|
|
Ел құтлұқ бек қаған ?
|
Сыйюйлипи кэхань И питоло сы еху кэхань |
|
20. |
Естемі йабғұ қаған |
|
|
Дели тэцинь |
Сы еху кэхань |
|
21. |
Tardu qaγan >Тардұ қаған
|
610-611 (1 жыл) |
NGQ:UDRT |
cwry х'γ'n – Чуро хаган |
Датоу кехань //Буцзя кехань Ницзюе чуло кехань
|
|
22. |
|
|
|
|
Дулан кэхань |
|
23. |
Буцзя қаған |
|
|
|
Датоу кэхань |
|
24. |
Jаmï qaγan > Йамы қаған
|
597-614 (5 жыл) |
NGQ:imJ |
Тулу кехань Иличжень доуциминь кехань (ақыл ойы кемел) |
Жаньгань Дулу нишу (Жамқан, жаңғар?) //Циминь кехань //Или чженьду циминь //Ел ыдұқ Йамыр кехань |
|
25. |
Шиби қаған |
614-619 |
|
|
Доцзиши |
|
26. |
Тули қаған |
614- |
|
Нибу шад |
Шибоби Нибу ше |
|
27. |
Чуло қаған |
- 619 |
|
Цилифу шад |
|
|
28. |
Сели қаған |
620-634 |
|
Доби |
Мохету шэ (Бахадүр шад?) Хейли кэхань дуби |
|
29. |
Сымо |
634-645 |
|
Ашина Сымо Цзяби тегін |
Ими нишу цилиби қаған Сымо |
|
30. |
Чэби қаған |
647-663 |
|
Ичжучэби қаған |
Хубо |
|
31. |
Ашина Нишуфу қаған
|
679-680 |
|
|
|
|
32. |
Фунянь қаған |
681-682 (2 жыл) |
|
|
|
|
33. |
Elteris qaγan > Елтеріс қаған
|
682-692 (10 жыл) |
NGQ:Yrtl |
Елтеріс қаған Құтлық қаған |
Гудолу Буцзулу |
|
34. |
Qapaγan qaγan > Қапаған қаған |
693-716 (23 жыл) |
NGQ:NGpQ |
|
Мочо , Мочжо-шэ Дусифу-шеху |
|
35. |
Bögü qaγan > Бөгү қаған
|
716 |
|
|
|
|
36. |
Türük Bilge qaγan > Түрік Білге қаған
|
716-734 (18 жыл) |
NGQ aglib |
Teŋіriteg Тeŋiride bolmuš /yaratmïš/ Türük Bilge qaγan |
Бигя-хан, Бицзя кэхань Могилян |
Моңғолия, Архангай аймағы, Хөшөө цайдам |
37. |
Ижань кэхань |
734 (1 жыл) |
|
|
|
|
38. |
Тәңірі қаған |
734 -742 (8 жыл) |
|
Денли кэхань |
Бицзя Гудолу кэхань |
|
39. |
Құтлық йабғұ |
742-743 |
|
|
Гудо ябгу |
|
40. |
|
|
|
|
Седе иши кэхань |
|
41. |
Озмыш тегін |
|
|
|
Усумиши кэхань |
|
42. |
|
- 744 |
|
|
Бэймэй тегин Хулунфу |
|
43. |
Құтлық білге күл қаған |
742-747 |
|
|
Гудолу пицзя цюе кэхань |
|
44. |
El Etmiš Bilge qaγan > Ел етміш Білге қаған
|
747-759 (12 жыл) |
NGQ: aglib sYtl |
Teŋride bolmuš El Etmiš Bilge qaγan> Тәңіріде болмыш ел етміш білге қаған Tоrïjan qaγan > Торыйан хаан
|
Мояньчжо Геле хан Ин-у вэйюань пицзя кэахнь
|
Моңғолия, Булган аймағы, Могойн шинэ ус |
45. |
|
|
|
Моюй кэхань |
И-дицзянь |
|
46. |
|
789 |
|
Пань тегиін |
Долосы кэхань |
|
Пікір қалдыру
Bekzhan13 Сәуір, 2020
Көне түркі ономастикасы бойынша ізденістер үшін
Алтынай 01 Желтоқсан, 2020
Өте құнды деректер!