Алдыы-Бель I (Е-12) бітіктасы
.jpg)
Жалпы мәлімет
Алдыы-Бель жазығында Улуг-Хем өзенінің сол жағалауында (Эйлиг-Хем өзен сағасынан 8 км жерде орналасқан.Жасыл түсті сланецтен жасалған бітіктас. Желмен беті қатты бұзылған. Тастың беті тегістелмеген. Төрт қатар жазу бар. Жоғарыдан төмен жазылған. I жолдың астында таңба қашалған. Қазіргі уақытта I, IV жолдар ғана көрінеді. Ал II, III жолдар оқылмай қалған. Олардың мәтіні бұрынғы деректер бойынша беріледі. Төрт жолда барлығы 50 таңбадай болған. Тастың биіктігі – 175 см, ені – 32 см
Ғылыми зерттеулер
Бітіктасты 1888 ж. И.Р. Аспелин Сафьяновтың жол сілтеуі бойынша ашты. 1981 ж. Д.А.Клеменц зерттеп, көшірмесін алды. 1965 ж. - СТЭАН қызметкерлері зерттеді (И.А.Батманов).
Ғылыми әдебиет
Radloff W. Die Inschriften vom Uyuk-Tarlak // Die Alttürkischen Inscrihpiften de Mongolei. Dritte Lieferung Die Denkmäler von Koscho-Zaidam, die ubrigen denkmaler des Orchon bechens und denkmaler im flussgebiete des Yenissei. -St.Petersburg, 1895. p. 311-314.
Orhun H.N. Eski Turk Yazitlari , Istanbul, 1939, T-3. ss. 179-183.
Малов С.Е. Енисейская письменности тюрков. -М.-Л., 1952. С.25-27.
Кормушин И.В. Тюркские Енисейские эпитафии. Тексты и исследования. -М., 1997. С. 228-242.
Кормушин И.В. Тюркские Енисейские эпитафии: грамматика , текстология. -М., 2008. С. 105.
Мәтін
Čuči : büri : Seŋün
sub jer : Kem : qatun : aj kün
NUOY irub iCUC
nuKJ NUTQ mK rijBUY
Пікір қалдыру