Бегре (Е-11) бітіктасы
Жалпы мәлімет
Бай Кемнiң оң ағысы Бегре өзенi Мунгаш Чирик деген жерде орнатылған. Сұр сланец тастан жасалынған , өлшемі: биіктігі - 0,51 м, ені - 0,40-0,52 м, қалыңдығы - 0,20-0,27 м.. Екі қапталы және екі қыры барлығы 13 жол мәтін қашалған. 1915 ж. Андрианов Минусинск музейіне әкелінген. ММ, инв № 40
Ғылыми зерттеулер
1892 ж. Ошурков тапқан. Мәтінін В.В.Радлов, Х.Н.Орхун, С.Е.Малов, И.А.Батманов, Д.Д.Васильев, А.С.Аманжолов, И.В. Кормушин және басқа ғалымдар зерттеді.Ғылыми әдебиет
Radloff W. Die Alttürkischen Inscrihpiften de Mongolei. Dritte Lieferung Die Denkmäler von Koscho-Zaidam, die ubrigen denkmaler des Orchon bechens und denkmaler im flussgebiete des Yenissei. -St.Petersburg, 1895. p. 314-317.
Orhun H.N. Eski Turk Yazitlari , Istanbul, 1939, T-3. ss. 71-75.
Малов С.Е. Енисейская письменности тюрков. -М.-Л., 1952. С.29-34.
Кормушин И.В. Тюркские Енисейские эпитафии. Тексты и исследования. -М., 1997. С. 270-278.
Мәтін
1. |
Tör Apa : içreki ben beş yegirmi yaşda alınmışım |
2. |
qunçuyım buŋa adırıldım: esizim: kün ay ezidim |
3. |
üç oğulım: adırıldım: yıta bökümedim qatığlanğıl |
4. |
beş yegirmi yaşımda Tabğaç qanğa bardım er erdemim |
5. |
üçün alpun altun kümüşig: egri tebe elde kіşі qazğantım |
6. |
yeti: böri ölürdim barışığ kökmеkig ölürmedim |
7. |
yerim yıta subum adırıldım buŋa esizime yıta |
8. |
budunum ekinim qadaşım adırıldım bökümedim |
9. |
Elim qanım bökümedim yaşım yeti yetmiş ezdim |
10. |
yıta Teŋirim : adırıldım |
11. |
antlığ adaşım antsızda edgü eşim adırıldım |
12. |
sekiz adırlığ barımığ üçtü yılqı tüketi yırаdım |
13. |
anta bökümedim yıta ürüŋіmig qaramığ ezidim |
mYmNL aDYJimrgjYb nbiKrCi aprut
amDz aJa nuK amzps amDLRD aOUB amYWUQ
LGNLGTQ amdmXbaTiJ amDLRDamLGUCu
mmdrr amDRB aGNQCGBT aDmYjimrgjYb
amDNGzQ iCaK adlabtirg gYmuK NUTLNUpL nCu
amdmrlugKmXK GYRB amdrlu irub itj
aTiJ amzisaOUB amDLRD amBUYaTiJ amrj
amdmXb amDLRD amYDQ amniK amNDUB
amDzYmtjitjmYJ mdmXb amNQ amla
amDLRD amryut aDTJ
amDLRDamYugd aDziYOamYDGLO
aOamDQBitKutiQLiJutCuGmRBGLRDziKs
amDzaGmaRQagmyruaTJamdmXb
Пікір қалдыру